Strona internetowa to najpopularniejsza forma komunikacji przedsiębiorcy – marki z odbiorcami, potencjalnymi klientami i klientami w ogóle. Wszelkie projekty cyfrowe – sklepy internetowe, usługi SAAS (software as a service), blogi i tym podobne inicjatywy posiadają mniej lub bardziej rozbudowane strony, które najczęściej określa się mianem „landing page”. Niezależnie od przeznaczenia strony internetowej, zakresu funkcji, jakie otrzymują użytkownicy oraz skali przedsięwzięcia właściciel strony musi uwzględniać podczas tworzenia strony internetowej kwestie prawne, budując jej sieciowy autorytet. Sięgnięcie do właściwych przepisów prawnych jest bowiem niezbędne już od samego początku tworzenia strony internetowej, tj. począwszy od wyboru nazwy domeny i obszaru wykorzystania jej.
Zatem jakie przepisy prawa należy uwzględnić, aby budowana strona internetowa była zgodna z prawem? Niniejszy wpis wraz z uzasadnieniem, omawia naszym zdaniem kluczowe obszary prawa, którym należy przyjrzeć się, budując usługę opartą o witrynę internetową i zdajemy sobie sprawę, że nie wyczerpuje wszystkich możliwości. Niemniej zapraszamy do poznania naszych rekomendacji, aby przedsiębiorca odpowiedzialny za rozwój kanału internetowego mógł dokonać własnej analizy potrzeb w tym zakresie lub po prostu potrafił właściwie przedstawić swój problem prawnikowi.
Przykładowy zakres aktów prawnych, na który przedsiębiorca powinien zwrócić uwagę to:
Przytoczona kolejność listy kontrolnej ww. aktów prawnych nie jest przypadkowa, gdyż jest wprost powiązana z procesem tworzenia cyfrowej usługi opartej o adres www i warto ją znać, aby posiadać działającą w pełni legalnie stronę internetową.
Wybierając nazwę domeny internetowej dla swojej cyfrowej usługi lub wizytówki internetowej, należy zastanowić się, czy wybrana nazwa nie będzie naruszać praw, które przysługują innym podmiotom. Najprostszym sposobem weryfikacji, czy twój projekt może być podobny do już istniejącego, jest wpisanie w wyszukiwarkę www.google.pl po prostu frazy – nazwy twojego projektu lub wykorzystując silniki indeksujące i rejestrujące nazwy domen, takie jak www.godaddy.com. (należy też pamiętać, że rejestrując dany adres internetowy nie jest się jego właścicielem.) Warto też sprawdzić rejestr prowadzony przez Urząd Patentowy w RP - https://uprp.gov.pl/pl oraz największą wyszukiwarkę znaków towarowych - https://www.tmdn.org/tmview/#/tmview . Szczególnie ten ostatni rejestr jest niezbędny w przypadku, gdy chcemy rozpocząć sprzedaż na rynku międzynarodowym. Natomiast biorąc pod uwagę akty prawne, które będą znajdowały zastosowanie, to określenia nazwy domeny to należy przyjrzeć się bliżej:
Praktycznie 99% stron internetowych posiada funkcje mające na celu zbieranie danych osobowych potencjalnych klientów. Do tych funkcji należą:
Zatem wdrożenie powyższych będzie wymagać przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych, a w pierwszej kolejności realizacji tzw. obowiązku informacyjnego względem klientów. Obowiązek informacyjny ma być tak skonstruowany funkcjonalnie, aby odpowiedzieć na następujące pytania:
Wszystkie te pytania można zaadresować w polityce prywatności lub w procesie wyrażania zgód, w przypadku, gdy dana strona internetowa jest wyposażona w formularz zapisu do newslettera lub powiadomień. To dobry moment, aby w procesie pozyskiwania zgody marketingowej przy opisie checkboxa zaadresować kwestie dotyczące przetwarzania danych i wysłać jako podsumowanie w mailu lub innej wiadomości stanowiącej tzw. double opt-in z linkiem do polityki prywatności. Dzięki czemu świadomie wyrażona zgoda nie tylko zapewnia niezaprzeczalność zdarzenia, ale przede wszystkim pozyskuje uważność odbiorcy. Dodatkowo, nie można zapomnieć o tym, że każdy użytkownik odwiedzający landing page musi zostać poinformowany o działających na nim plikach cookies.
Co istotne, treść polityki prywatności może zostać połączona także z polityką plików cookies. Natomiast należy pamiętać, aby użytkowników korzystających z witryny internetowej poinformować również o stosowaniu plików cookies i innych technologii śledzących (np. Pixel Facebooka, Google Analytics). W tym wypadku, zgodnie z przepisami ustawy Prawo telekomunikacyjne, administrator strony musi odebrać od nich zgodę na wykorzystywanie plików cookies! Taka zgoda może być odebrana dzięki zainstalowaniu specjalnej wtyczki, która po wejściu na stronę internetową wyświetli Użytkownikowi odpowiednią informację.
Regulamin to dokument, który jest wymagany, jeśli świadczenie twojej usługi cyfrowej będzie wiązało się z założeniem konta użytkownika lub nawet będziesz realizować zwykłą wysyłkę newslettera. I nie ma tu znacznie, czy wykonywane to jest odpłatnie czy też nieodpłatnie. Artykuł 2 pkt 4 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, określa definicję usługi świadczonej drogą elektroniczną jeśli jej wykonanie odbywa się bez jednoznacznej obecności stron. Co więcej, ustawodawca definiuje termin świadczenia usług drogą elektroniczną jako przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne. Dlatego, też regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną powinien regulować następujące kwestie wymagane przez prawo:
Dodatkowo Usługodawca ma obowiązek ujawnić:
Natomiast jeśli usługodawca jesteś przedsiębiorcą, to powinien wskazać informacje dotyczące właściwego zezwolenia i organu zezwalającego (w razie gdy świadczenie usługi wymaga, na podstawie odrębnych przepisów, takiego zezwolenia) w tym też podanie NIP – numeru identyfikacji podatkowej.
Dodatkowo, jeśli za pośrednictwem strony internetowej jest prowadzona działalność sprzedaży internetowej - sklep internetowy, za pomocą której jest prowadzona sprzedaż produktów czy to fizycznych, czy to cyfrowych to w regulaminie tym należy spełnić szereg obowiązków informacyjnych nałożonych przez różne ustawy, w tym ustawę o prawach konsumenta. Jako administrator i operator strony internetowej określasz w nim prawa i obowiązki stron transakcji (czyli Twoje i Kupującego). Regulamin ten powinien być wolny od klauzul niedozwolonych, ale także powinien zabezpieczać Twoje interesy w odpowiedni, dozwolony sposób.
Strona internetowa jest interaktywnym medium zatem wykorzystywanie grafik, filmów, czy muzyki do przedstawienia usługi lub produktu, jest normalnym zjawiskiem. Natomiast udostępnianie treści cyfrowych – szczególnie cudzych jest obwarowane przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, która w artykule 81 stanowi, iż rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W przypadku braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie. Stąd należy udostępniać tylko te materiały, do których ma się prawo. Nie można ściągnąć dowolnego zdjęcia wyszukanego w wyszukiwarce Google i opublikować na swojej stronie, gdyż to jest łamanie prawa. W tym celu najlepiej wykorzystywać banki grafik, zdjęć, filmów. Niemniej i w tym wypadku należy zachować szczególną ostrożność, stąd warto zapoznać się z treścią licencji, która definiuje, w jakich okolicznościach można wykorzystać materiały.
Budowa strony internetowej i sklepu internetowego czy usługi pociąga za sobą szereg czynności wdrożeniowych, aby spełnić wszystkie niezbędne wymogi zgodności z prawem. W kontekście wdrożenia przepisów dyrektywy „omnibus” na pewno warto zwrócić się także o właściwe doradztwo w zakresie przepisów prawa, które powinny być brane pod uwagę przy świadczeniu usługi. Z punktu widzenia użytkownika Internetu, im lepiej opisana polityka prywatności i wskazane szczegóły na temat przetwarzania danych, tym bardziej zaufaną jest strona internetowa. Stąd warto przy ocenie legalności danej witryny ku swojemu bezpieczeństwu zweryfikować podmiot przed zakupem – np. korzystają z narzędzi takich jak – ocena wiarygodności kontrahenta od dmsales.com – gdzie po wklejeniu do wyszukiwarki serwisu – dmsales.com system zweryfikuje, że dany sklep lub domena nie była na czarnej liście - https://dmsales.com/refer-score/ i czy jest bezpieczna z perspektywy realizacji zakupów. W przypadku zagrożenia system informuje użytkownika o tym, że strona nie posiada regulaminu lub właśnie została umieszczona na liście ostrzeżeń NASK, CERT oraz KNF. Także, przed uruchomieniem nowej strony warto dokonać bezpłatnego audytu swojej strony.