Współczesna sprzedaż w znakomitej większości przenosi się do sieci internet i udział e-handlu wynosi już średnio 8,9% (dane GUS za maju 20221 w przypadku produktów skierowanych do konsumentów). Nic też nie zapowiada, aby ten odsetek miał maleć, a wraz z upowszechnieniem się platform i technologii mobilnych prognozuje się stały wzrost. Należy też zauważyć, że prowadzenie witryny sklepu internetowego jest o wiele bardziej skomplikowane i wymagające pod kątem prawnym, niż zwykła strona www czy blog. Co istotne, regulacje prawa dla e-commerce zawierają obowiązki przedsiębiorcy, których celem jest stworzenie konsumentom klarownych oraz bezpiecznych warunków do zawierania umów na odległość wespół z bezpieczeństwem przetwarzania ich danych. W trakcie budowy sklepu internetowego przedsiębiorca musi liczyć się wieloma problemami prawnymi, które trzeba zabezpieczyć starannie, aby nie spowodować roszczeń konkurencji, czy sankcji ze strony urzędów takich jak Państwowa Inspekcja Handlowa lub Urząd Ochrony Danych Osobowych. Niestety w polskiej przestrzeni e-commerce pokutuje przeświadczenie, że działanie prawnika można sprowadzić do zdefiniowania regulaminu sklepu internetowego lub polityki przetwarzania danych osobowych, a potem będziemy się martwić. Tymczasem wielość problemów prawnych i wyzwań stojących za obsługą prawną sklepu internetowego jest znacznie szersza, dlatego przedstawiamy 7 kluczowych powodów, dla których tworząc elektroniczny kanał sprzedaży powinieneś współpracować z prawnikiem e-commerce:
Nazwa domeny i nazwa sklepu internetowego wraz z logiem to jedne z najważniejszych aktywów w e-handlu, gdyż odpowiednio prowadzony marketing internetowy daje w wyszukiwarce google znaczą widoczność sklepu i może przynieść sprzedaż 7 dni w tygodniu przez cały rok budując cały czas wartość marki. Zatem angażując prawnika w kwestię wyboru nazwy sklepu internetowego i domeny, nie tylko zabezpieczasz się od potencjalnych roszczeń ze strony konkurencji (np. w przypadku jeśli nazwa sklepu lub domena byłaby podobna do już istniejącej), ale budujesz istotną ochronę marki, w którą zamierzasz inwestować i rozwijać. Pomoc prawnika może okazać się niezbędna, kiedy na bazie zbudowanej już reputacji sklepu internetowego, ktoś będzie podszywał się pod jego działalność. Jest to bardzo uciążliwa forma działania konkurencji wobec przedsiębiorców prowadzących działalność w sieci, określana mianem cybresquattingu lub typosquattingu. Ten typ nadużyć wymaga monitoringu i wciąż nie zakorzenił się w świadomości posiadaczy sklepów internetowych. Stąd nieuczciwi konkurenci upodabniając się do danego sklepu kradną ruch i popyt w sieci. Tylko stanowcza reakcja prawnika i monitoring domeny Twojego sklepu oraz wykorzystywanych nazw w sieci pomoże uchronić się przed niepożądanymi skutkami np. utratą zaufania klientów i kosztów związany z obsługą ruchu np. reklamacji klientów, którzy mogą się pomylić przy rozwiązywaniu sporów.
Jeśli inwestujesz znaczne środki w rozwój oprogramowania do sprzedaży internetowej, musisz pamiętać o zabezpieczeniu praw autorskich, zachowaniu poufności oraz gwarancjach dobrego wykonania i ewentualnych sankcjach wynikających z niedotrzymania przez wykonawcę zlecenia prac. Należy pamiętać, że autorskie prawa majątkowe będą przeniesione na właściciela witryny internetowej tylko w przypadku, kiedy zawarto pisemną umowę między wykonawcą a zlecającym. Na uwagę zasługuje statystyka serwisu computerwald.pl, iż aż 83% projektów informatycznych nie udaje się i pochłania wiele zasobów oraz funduszy. Te przerażające dane skłaniają do stosowania jeszcze ostrożniejszych zapisów związanych z dotrzymaniem zakresu i terminów, a w szczególności określenia trybów płacenia za prowadzone prace rozwoju i integracji oprogramowania. Radca prawny, może pomóc Tobie w zabezpieczeniu należytego wykonania i przekazania produktów prac, dzięki czemu możesz wespół z twoim dostawcą zbudować maszynę rozwoju sklepu internetowego, który pewnie w czasie eksploatacji będzie wymagać wielu zmian – mniejszych i większych, ale zmian, które są wynikiem np. pojawienia się wymogów prawnych takich jak choćby – dyrektywa omnibus, której wejście w życie wymaga właśnie rozwoju oprogramowania w celu zapewnienia transparentności transakcji.
W zasadzie sprzedaż i marketing w sklepie internetowym opiera się od dane. Często cena, rabaty, a nawet oferta oparta jest o segmenty odbiorców bazujące na ich wartości. Aby zgodnie z RODO przetwarzać dane w sklepie internetowym w cale nie trzeba zbierać kilkunastu zgód i atakować popupami z kilkoma rodzajami checkboxów. Analiza doświadczenia użytkownika przez prawnika oraz poznanie sensu działania sklepu internetowego i zakresu potrzebnych do świadczenia usługi danych, na pewno uprości znacznie działanie sklepu i poprawi komfort jego użytkowania. Problemem, który wymaga wsparcia prawnika e-commerce jest sposób zbierania zgód, które do dziś w niektórych sklepach straszą odbiorców ilością zbieranych informacji powodując spadek konwersji. Zatem dobra pomoc prawna nie tylko daje zgodność z prawem, ale też może znacznie polepszyć UX serwisu, co realnie przekłada się na sprzedaż w sklepie internetowym.
Tworząc sklep internetowy, bądź usługę internetową warto rozważyć inwestycje w przygotowanie profesjonalnego regulaminu. Dobrze przygotowany regulamin będzie chronił interesy właściciela sklepu internetowego, a także będzie jasny dla konsumenta. Obsługa prawna właściciela sklepu internetowego obejmuje nie tylko ochronę prawną sprzedawców, ale także doradztwo w sprawach konsumentów, szczególnie tam, gdzie istnieje silna konkurencja i wyróżnienie się sklepu internetowego jest związane z wprowadzaniem wielu promocji, kodów rabatowych. Należy nadmienić, iż prowadzenie stałego nadzoru nad przebiegiem poprawności transakcji może niejednokrotnie uchronić przedsiębiorcę przed działaniem konkurencji jak również zachowaniami konsumentów, którzy w warunkach szybkiej dyfuzji informacji dzielą się opiniami na temat zakupu, niekoniecznie popierając to przedstawieniem faktycznego stanu. Jednakże szybka i zgodna z prawem odpowiedź może uchronić przed nadchodzącym kryzysem i budować reputację sklepu internetowego wśród klientów. Radca prawny, zadba też o zgodność regulaminu z prawem konsumenckim i usunie zapisy budzące wątpliwości regulatora. Nie trzeba mówić, że w warunkach wdrożenia dyrektywy omnibus sankcje za stosowanie klauzul abuzywnych (nawet stosowanych nieświadomie) mogą być dotkliwe, naruszając tym samym płynność finansową sklepu internetowego.
Nie ulega wątpliwości, że do prawidłowego funkcjonowania e-handlu potrzebne jest wsparcie reklamowe. Przedsiębiorca nawet kiedy buduje np. listę newsletterową lub tworząc powiadomienia o nowościach i promocjach, może korzystać z możliwości prowadzenia reklamy zewnętrznej przez podmioty trzecie. Należy zatem zwrócić uwagę podpisując umowę o współpracy reklamowej na aspekt przebiegu kampanii reklamowej, odpowiedzialności za na jej skutki i ewentualne naruszenia. Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną bowiem wprost zakazuje przesyłania niezamówionej informacji handlowej skierowanej do danego odbiorcy. Przedsiębiorca korzystając z różnych wydawców internetowych, portali oraz sieci afiliacyjnych nie wie często w jakich warunkach prawnych dojedzie do promowania jego usług, ale ze względu na bezpieczeństwo swojej marki powinien wprowadzić jasne reguły współpracy i audytu, które pozwolą mu reagować w przypadku pojawienia się sytuacji zagrożenia lub też wprost przenieść odpowiedzialność za powstałe skutki na wydawcę. Problem ten nie tylko dotyczy poczty elektronicznej, ale też reklamy prowadzonej za pomocą sieci afiliacyjnych. Należy pamiętać, że jeśli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie e-maili, informację handlową można uznać za zamówioną. Pod pojęciem informacji handlowej kryje się forma reklamy sprzedawanych towarów czy usług. Wysłanie niezamówionej informacji handlowej do odbiorców, czyli reklamy jest wykroczeniem wyrażonym karą grzywny do 5 000 zł, którą może ponieść właściciel sklepu jeśli należycie nie zabezpieczy swojej umowy z wydawcą.
W świecie niskich marż i możliwościach konsumenta w zakresie dokonywania zwrotów oraz budowania opinii na temat sprzedaży twojego sklepu internetowego prawnik do e-commerce mając możliwość systematycznego wglądu w realizowane procesy może zbudować silne narzędzia do walki z próbami wyłudzenia ze strony konsumentów rabatów czy też usług, mimo że sklep takowych nie świadczy. Nadzór kancelarii radcy prawnego nad przebiegiem zbierania opinii pod produktami i usługami może pomóc w uchronieniu sklepu przez wyłudzeniem, ale też zweryfikuje nieuczciwe praktyki konkurencji reagując na próby naruszenia dóbr osobistych sklepu internetowego. Odpowiedź z pieczęcią radcy prawnego niejednokrotnie zamknęła usta tzw. pieniaczom i hejterom internetowym, którzy złośliwie mogą starać się wpłynąć negatywnie na postrzeganie marki. Znane bowiem są praktyki wpisywania złośliwych i krzywdzących uwag po dokonaniu zakupu lub przed jego realizacją, w celu obniżenia wartości transakcji przez kupującego lub wręcz próby wyłudzenia tzw. partii testowych przez influencerów, mających silną ekspozycję w sieci i oddziaływanie na grupy odbiorców na portalach społecznościowych.
W Internecie, co rusz dochodzi do kradzieży własności intelektualnej, zdjęć, utworów cyfrowych. Nagminnym jest zapożyczanie sobie zdjęć i filmów reklamowych produktów, które przekazują unikalną wartość usługi lub produktu. Prawnik wykorzystując narzędzia do monitoringu zdjęć, czy kontekstu produktu może reagować w sytuacjach zagrożenia. Niejednokrotnie zdarza się sytuacja, kiedy to marka chroniona patentem jest wykorzystywana jako reklama innego produktu, tylko po to, aby kupić uważność odbiorców i na bazie renomy oraz zaufania konsumentów do innego podmiotu budować sprzedaż. Stanowcza reakcja radcy prawnego w odpowiedzi na monitoring może pomóc w ocenie sytuacji i zapobiec skalowaniu się nieetycznych praktyk.
Sprzedaż internetowa jest niewątpliwie ciekawym i fascynującym zjawiskiem, jednakże prowadzona nonszalancko może prowadzić do niewyobrażalnych strat, włączając w to naruszenie zbiorowego interesu konsumentów. Współpraca z prawnikiem specjalizującym się w kwestiach e-commerce, na pewno zapewni zgodność z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, w tym w zakresie świadczenia usług drogą elektroniczną, przy jednoczesnym zabezpieczeniu przewagi konkurencyjnej w zakresie ochrony marki, która przecież w przypadku sklepu internetowego pochłania wysokie nakłady. Warto wespół z kancelarią przygotować projekt obsługi prawnej sklepu internetowego nie tylko w momencie, gdy jest tworzony, ale też w trakcie pracy, gdyż to właśnie wtedy pojawią się dodatkowe ryzyka wpływającą na działalność sklepu. Natomiast doradztwo prawne i reprezentacja w przypadku kontroli urzędu będzie nieodzowna, aby uchronić się, przed niepożądaną negatywną oceną urzędników.
